In de rubriek ‘Waarheen?’ kijken we wat er met afval gebeurt. Met het naderen van oudjaar volgen we ‘onze’ leeggedronken champagnefles. Op die reis komen we bij Maltha Glasrecycling langs. En daar hoort meteen ‘goed nieuws’ bij: we kunnen onze champagnefles volgend jaar weer vol uit het winkelrek halen. Glas is namelijk eeuwig voor 100% recyclebaar, zonder kwaliteitsverlies!

We gaan er dan natuurlijk wel vanuit dat de groene champagnefles in de glasbak in het juiste gat wordt gegooid. Het ledigen van de glasbak gebeurt met een glasoplegger. De glasbak wordt met een kraan opgetild en boven de vrachtwagen neergestort. Lieve Declercq, directeur van Maltha, wil op dit punt al direct een veelgehoord misverstand uit de weg ruimen. “Bij het ledigen van de glasbakken lijkt het alsof al het glas bij elkaar komt in de vrachtwagen. Ik krijg dat vaak van mensen te horen: ‘Scheiden wij mooi op kleur, gooien jullie alles weer bij elkaar!’ Maar dat is niet zo. De inzamelcontainer van de vrachtwagen is ook in drie vakken verdeeld, maar heeft schuin geplaatste schotten. Daardoor glijdt wit bij wit, groen bij groen en bruin bij bruin. We houden de drie kleuren absoluut gescheiden.” Waarom is dat zo belangrijk? “Omdat van al het glas in de glasbak weer nieuwe flessen en potten worden gemaakt. Groene flessen worden gemaakt van groene scherven. Heb je echter meerdere kleuren scherven, dan moeten er meer chemische stoffen (zoals metaalverbindingen met ijzer, chroom, kobalt e.d.) toegevoegd worden om op groen uit te komen. Die bepalen namelijk de kleur van het glas. Van bonte (niet kleurgescheiden) scherven kun je wel groen en bruin glas, maar geen wit glas maken. Daarvoor zijn witte scherven nodig.”

Verontreiniging verwijderen
Na inzameling van het glas gaan de glascontainers naar Maltha. Daar is het proces erop gericht om alle verontreiniging uit het glas te halen. In de praktijk gaat dat in een paar stappen. Onze champagnescherven worden met collega-scherven op een band gestort. Eerst worden de grootste verontreinigingen er met de hand uit gehaald (plastic flessen, bakstenen, porselein, jeneverkruiken e.d.). Grote stukken glas komen in de breker terecht die ze breekt tot een grootte van 0-70 mm. Daarna begint de geautomatiseerde verwijdering van verschillende soorten verontreiniging (die in aparte stromen worden opgevangen voor nieuwe toepassingen bij eindverwerkers). Zo halen sterke bandmagneten het magnetisch vuil eruit: metalen deksels, blikjes e.d. Daarna worden niet magnetische elementen – met name aluminium – verwijderd via wervelstromen en worden lichtere delen – papier, kurkjes, plastic – eruit gezogen. Vervolgens worden keramiek, steen en porselein opgespoord via laserstralen en camera’s. Een computer geeft de positie van deze niet glazen delen door aan een machine, die ze via een sterke luchtstroom van de band schiet. Tot slot volgt nog een kwaliteitscontrole. Om nieuw glas te kunnen maken van oud glas, mag er aan het einde van het totale proces slechts 35 gram vervuiling van steenachtige materialen en maximaal 10 gram metalen per ton glas resteren. Een allerlaatste ‘bewerking’ geschiedt geheel vanzelf. Het glas wordt namelijk op een terrein gestort, zodat organische vervuilingen, zoals mayonaise, pindakaas, wijn – en wellicht nog een van onze overlevende champagnebubbels – verteren via compostering. Dit duurt zes tot tien weken.

Grondstof
Het eindproduct van Maltha bestaat dus uit schone glasscherven die als grondstof dienen voor de glasverwerkende industrie. Daarmee kunnen ruwe grondstoffen voor glas – zand, soda, dolomiet – in het milieu blijven. Gemiddeld zetten de glasfabrieken 50 tot 80% scherven in als grondstof. Ten opzichte van het gebruik van ruwe grondstoffen bespaart dat 2,5% energie per 10% inzet van scherven. Niet alleen realiseert men zo minder CO2-uitstoot, ook het omsmelten van scherven zelf spaart CO2-uitstoot. Tenslotte is er om 1 ton nieuw glas te maken 1,4 ton aan ruwe grondstoffen nodig, maar slechts 1 ton bij gebruik van scherven. Dus alle reden om te proosten op de inzameling en recycling. Misschien met een glaasje champagne? Maar de fles daarna wel in de glasbak, hè!